Hé lộ dự án sân bay lớn nhất miền Bắc

Dự án Cảng hàng không quốc tế Gia Bình – Bắc Ninh với tổng vốn đầu tư lên tới 195.123,88 tỷ đồng, do Công ty Cổ phần Tập đoàn Masterise làm chủ đầu tư, đang bước vào giai đoạn thẩm định cuối cùng. Đây là dự án hạ tầng hàng không trọng điểm quốc gia, mang tầm vóc chiến lược, được kỳ vọng sẽ trở thành một trong những sân bay hiện đại nhất khu vực và đạt chuẩn 5 sao Skytrax trong giai đoạn 2030 – 2032.

Sau 1 tháng kể từ khi Thủ tướng Chính phủ ký quyết định thành lập Hội đồng Thẩm định nhà nước, Bộ Tài chính – cơ quan thường trực – đã hoàn thiện dự thảo báo cáo để xin ý kiến các thành viên, chuẩn bị trình Chính phủ và Quốc hội quyết định chủ trương đầu tư. Theo Nghị quyết 03/NQ-CP ngày 14/8/2025, dự án thuộc thẩm quyền chấp thuận của Quốc hội.

Đáng chú ý, nhiều hạng mục liên quan như công trình bảo đảm hoạt động bay, tái định cư, giải phóng mặt bằng và tuyến đường kết nối trực tiếp sẽ được triển khai theo phương thức PPP (hợp tác công – tư). Đồng thời, Chính phủ cho phép Bộ Công an lựa chọn nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt theo Luật Đấu thầu.

Tầm quan trọng chiến lược của sân bay Gia Bình

Theo đánh giá của Hội đồng Thẩm định nhà nước, dự án Gia Bình thể hiện rõ tinh thần Nghị quyết số 68-NQ/TW về huy động vốn tư nhân cho phát triển hạ tầng hiện đại. Đây không chỉ là dự án kinh tế mà còn là dự án mang ý nghĩa an ninh – quốc phòng, góp phần giảm tải cho Cảng hàng không quốc tế Nội Bài, đồng thời chuẩn bị cho Hội nghị Cấp cao APEC 2027.

Dự án cũng được xác định là sân bay lưỡng dụng chiến lược cho Vùng Thủ đô, có vai trò như một biểu tượng quốc gia và cửa ngõ đối ngoại đặc biệt, khẳng định vị thế mới của Việt Nam trên trường quốc tế.

Lộ trình đạt chuẩn 5 sao Skytrax

Nhà đầu tư Masterise đặt mục tiêu xây dựng sân bay đạt chuẩn 5 sao Skytrax – tổ chức quốc tế hàng đầu về xếp hạng dịch vụ hàng không.

• Giai đoạn I (2025 – 2026): Thiết kế và xây dựng theo chuẩn 5 sao, mời chuyên gia Skytrax tham gia ngay từ giai đoạn mô phỏng và thiết kế chi tiết.

• Giai đoạn II (2027 – 2028): Triển khai quy trình ORAT (Operational Readiness and Airport Transfer), đào tạo nhân lực đạt chuẩn Skytrax.

• Giai đoạn III (2029): Đề nghị Skytrax đánh giá chính thức, dự kiến đạt chuẩn 4 sao.

• Giai đoạn IV (2030 – 2032): Hoàn thiện và xin xếp hạng 5 sao, dự kiến vào giữa năm 2032.

Để đạt chuẩn này, sân bay cần đáp ứng đồng bộ các yếu tố: kiến trúc biểu tượng, công năng hiện đại, an ninh – an toàn tuyệt đối, dịch vụ đẳng cấp quốc tế và tích hợp công nghệ thông minh.

Yêu cầu về thiết kế nhà ga hành khách

Một trong những hạng mục quan trọng nhất là nhà ga hành khách – được coi là “trái tim” của sân bay. Theo dự báo của tư vấn McKinsey, công suất của Gia Bình sẽ đạt 30 triệu lượt hành khách/năm vào 2030 và 50 triệu lượt/năm vào 2050. Diện tích nhà ga dự kiến:

• 350.000 m² vào 2030

• 460.000 m² vào 2050

Tuy nhiên, hồ sơ của Masterise chưa đưa ra phương án tính toán cụ thể tương ứng. Do đó, Bộ Xây dựng đã yêu cầu rà soát, đối chiếu với tiêu chuẩn thiết kế (TCVN 12575:2019) và so sánh với các sân bay lớn trong khu vực như Long Thành (373.000 m², công suất 25 triệu khách/năm) hay Shenzhen Baoan T3 (450.000 m², công suất 22 triệu khách/năm).

Ngoài ra, cơ quan quản lý cũng lưu ý cần khảo sát kỹ địa hình, địa chất, thủy văn để đảm bảo kết cấu công trình bền vững, tối ưu chi phí và thuận tiện thi công.

Kế hoạch huy động và quản lý vốn

Theo báo cáo tiền khả thi, tổng vốn đầu tư được chia thành nhiều hạng mục lớn:

• Xây dựng công trình: 94.635 tỷ đồng

• Thiết bị: 30.880 tỷ đồng

• Đền bù, giải phóng mặt bằng: 29.511 tỷ đồng

• Quản lý, tư vấn và chi phí khác: 5.020 tỷ đồng

• Dự phòng: 24.385,3 tỷ đồng

• Lãi vay: 10.691,1 tỷ đồng

Tuy nhiên, Bộ Xây dựng lưu ý Masterise chưa tính đủ biến động chi phí theo thời gian, đặc biệt là giai đoạn 2028 – 2041 khi chỉ số trượt giá mới được tính ở mức 1,8%. Điều này có thể chưa phản ánh đúng tình hình thị trường.

Ý nghĩa đối với phát triển kinh tế – xã hội

Việc đầu tư Cảng hàng không quốc tế Gia Bình không chỉ nhằm phát triển một sân bay mới mà còn là đòn bẩy chiến lược cho tăng trưởng vùng Thủ đô và khu vực phía Bắc. Dự án hứa hẹn mang lại:

• Tăng năng lực vận tải hàng không quốc gia

• Tạo động lực phát triển đô thị, công nghiệp, logistics

• Thu hút vốn đầu tư trong và ngoài nước

• Khẳng định vị thế Việt Nam trong mạng lưới hàng không toàn cầu

Khi hoàn thành, Gia Bình sẽ không chỉ là sân bay hiện đại phục vụ hàng chục triệu hành khách mỗi năm, mà còn là biểu tượng hội nhập, phát triển và đẳng cấp quốc tế của Việt Nam.