Trong bối cảnh thị trường xuất khẩu truyền thống đang chững lại, hoạt động xúc tiến thương mại được xem là giải pháp quan trọng giúp doanh nghiệp Việt Nam mở rộng thị trường, thúc đẩy tăng trưởng xuất khẩu bền vững. Chia sẻ với Báo Công Thương, ông Nguyễn Bá Hải – Phó Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ xúc tiến thương mại và đầu tư (thuộc Cục Xúc tiến thương mại – Bộ Công Thương) nhấn mạnh: Việc tháo gỡ các rào cản và thiết lập quan hệ win-win giữa các đối tác là chìa khóa để đa dạng thị trường xuất khẩu.

Xuất khẩu đối mặt với nhiều áp lực

Ông Nguyễn Bá Hải cho biết, kim ngạch xuất khẩu sang các thị trường truyền thống đang có dấu hiệu tăng trưởng chậm do nhiều nguyên nhân như biến động địa chính trị, thiên tai, dịch bệnh và thay đổi hành vi tiêu dùng. Tình trạng này ảnh hưởng không chỉ đến mục tiêu xuất khẩu ngắn hạn mà còn đe dọa đến định hướng dài hạn.

Tuy nhiên, trong thách thức luôn tiềm ẩn cơ hội. Sự suy giảm từ các thị trường truyền thống đang thúc đẩy doanh nghiệp trong nước tái cấu trúc hoạt động, cải tiến sản phẩm để đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế và mở rộng sang các thị trường tiềm năng.

Hành động cụ thể để đa dạng hóa thị trường

Cục Xúc tiến thương mại đã thực hiện nhiều chương trình hỗ trợ thiết thực. Từ việc tổ chức hội chợ quốc tế, hỗ trợ doanh nghiệp kết nối giao thương với đối tác nước ngoài, đến triển khai các chiến dịch quảng bá sản phẩm Việt trên nền tảng thương mại điện tử toàn cầu như Amazon và Alibaba.

Trong năm 2024, đã có hơn 6.000 lượt doanh nghiệp tham gia các hoạt động xúc tiến tại thị trường nước ngoài, giúp tạo ra nhiều biên bản ghi nhớ thương mại giá trị hàng chục triệu USD.

Bên cạnh đó, các hội nghị xúc tiến tại chỗ được tổ chức tại 6 vùng kinh tế lớn trong nước cũng tạo điều kiện để doanh nghiệp tiếp xúc trực tiếp với đối tác và cơ quan xúc tiến quốc tế.

Những rào cản cần được tháo gỡ

Theo ông Hải, chi phí dành cho marketing và phát triển thị trường hiện vẫn rất thấp trong cơ cấu tài chính của nhiều doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ và vừa. Thêm vào đó, còn tồn tại những hạn chế về kiến thức thị trường, nguồn nhân lực chuyên môn và kỹ năng tận dụng hiệu quả các hiệp định thương mại tự do.

Về phía công tác xúc tiến, các chương trình vẫn mang tính ngắn hạn, chưa hình thành được các kế hoạch dài hơi để doanh nghiệp chủ động tham gia.

Kiến nghị từ cơ quan xúc tiến thương mại

Để hoạt động xúc tiến đạt hiệu quả tối ưu, ông Nguyễn Bá Hải đề xuất cần có sự phối hợp chặt chẽ từ nhiều bên:

• Các cơ quan thương vụ Việt Nam ở nước ngoài cần chủ động cung cấp thông tin thị trường.

• Chính quyền địa phương, hiệp hội ngành hàng và các bộ ngành cần đồng hành trong công tác kết nối đầu tư và thương mại.

• Doanh nghiệp trong nước phải chủ động nâng cao chất lượng sản phẩm, chuyển đổi theo tiêu chuẩn xanh, chuẩn bị sẵn sàng cả về tài chính lẫn chiến lược phát triển thị trường.

Ông Hải cũng nhấn mạnh vai trò của việc tổ chức định kỳ Hội nghị giao ban xúc tiến thương mại giữa Việt Nam và các cơ quan thương vụ trên toàn cầu nhằm cập nhật thông tin, xác minh đối tác và triển khai hoạt động tuyên truyền kịp thời, hiệu quả.