Phục hồi mạnh mẽ và phát triển bền vững

Năm 2024 đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong quá trình phục hồi và tăng trưởng của nền kinh tế Việt Nam. Không chỉ chứng minh khả năng thích nghi nhanh chóng, Việt Nam còn thể hiện sự năng động và đổi mới trong bối cảnh kinh tế toàn cầu nhiều biến động. Với chiến lược phát triển dài hạn cùng nền tảng bền vững, Việt Nam tiếp tục giữ vững vị thế là một trong những điểm sáng kinh tế tại Đông Nam Á và trên thế giới.

Dự báo tăng trưởng tích cực từ các tổ chức quốc tế

Các định chế tài chính hàng đầu như Ngân hàng Thế giới (WB) và Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) đã liên tiếp nâng dự báo tăng trưởng GDP của Việt Nam cho giai đoạn 2024–2025.

• ADB dự đoán GDP Việt Nam sẽ tăng 6,4% trong năm 2024 và 6,6% năm 2025, nhờ sự phục hồi của lĩnh vực sản xuất và xuất khẩu cùng các chính sách tài khóa hỗ trợ.

• WB cũng điều chỉnh dự báo, kỳ vọng mức tăng 6,1% trong năm 2024 và 6,5% trong năm 2025.

Ông Andrea Coppola, chuyên gia kinh tế trưởng của WB tại Việt Nam, đánh giá Việt Nam tiếp tục nằm trong nhóm nền kinh tế tăng trưởng nhanh nhất khu vực Đông Á – Thái Bình Dương, bất chấp những thách thức như lạm phát, xung đột địa chính trị hay thiên tai.

Ba yếu tố quan trọng giúp Việt Nam duy trì sức hút đầu tư và tăng trưởng ổn định gồm:

• Môi trường kinh doanh ổn định và an toàn cho nhà đầu tư.

• Nỗ lực cải cách không ngừng từ phía Chính phủ trong cải thiện thủ tục và chính sách.

• Lợi thế vị trí địa lý chiến lược, đóng vai trò “cầu nối” giữa các cường quốc như Mỹ và Trung Quốc.

Việt Nam – điểm đến hấp dẫn cho dòng vốn đầu tư và đổi mới công nghệ

Theo Tổng cục Thống kê, vốn FDI thực hiện tại Việt Nam trong 11 tháng đầu năm 2024 đạt 21,68 tỷ USD, tăng 7,1% so với cùng kỳ và là năm thứ ba liên tiếp vượt ngưỡng 20 tỷ USD.

Các lĩnh vực thu hút vốn đầu tư nhiều nhất gồm:

• Năng lượng tái tạo

• Bất động sản

• Công nghệ cao

Một trong những dấu ấn nổi bật là thỏa thuận hợp tác chiến lược giữa Việt Nam và NVIDIA trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI). Hãng nghiên cứu Statista dự báo thị trường AI tại Việt Nam sẽ đạt 753,4 triệu USD trong năm 2024, với tốc độ tăng trưởng kép hàng năm lên tới 28,36% giai đoạn 2024–2030 – gần tương đương với mức tăng của khu vực Đông Nam Á.

Sự phát triển của ngành công nghệ Việt Nam được thúc đẩy bởi:

• Lực lượng lao động trẻ, năng động

• Chi phí cạnh tranh

• Hệ sinh thái khởi nghiệp năng động, đặc biệt trong lĩnh vực AI

NVIDIA hiện đã thành lập hai trung tâm AI tại Việt Nam và hợp tác chặt chẽ với các doanh nghiệp trong nước như VinBrain và FPT, từng bước biến Việt Nam thành trung tâm AI sáng tạo hàng đầu Đông Nam Á.

Tầm nhìn dài hạn: Việt Nam hướng tới quốc gia thu nhập cao vào năm 2045

Trong báo cáo “Việt Nam 2045” của WB, Việt Nam được xác định là một trong những nền kinh tế mở nhất thế giới, với hơn 50% GDP và việc làm phụ thuộc trực tiếp hoặc gián tiếp vào xuất khẩu.

WB nhấn mạnh, để hiện thực hóa mục tiêu trở thành quốc gia thu nhập cao vào năm 2045, Việt Nam cần duy trì mức tăng trưởng GDP bình quân đầu người khoảng 6% mỗi năm trong hai thập kỷ tới.

Theo bà Manuela V. Ferro, Phó Chủ tịch WB khu vực Đông Á – Thái Bình Dương, Việt Nam cần dịch chuyển từ mô hình sản xuất thâm dụng lao động, giá trị gia tăng thấp sang sản xuất và dịch vụ công nghệ cao, giá trị gia tăng lớn hơn.

Chiến lược phát triển giai đoạn tới bao gồm:

• Hội nhập thương mại sâu rộng hơn

• Kết nối doanh nghiệp trong nước với chuỗi cung ứng toàn cầu

• Đẩy mạnh khu vực dịch vụ và công nghệ cao

• Phát triển sản xuất xanh, phát thải carbon thấp

Thách thức và giải pháp

Dù triển vọng tươi sáng, Việt Nam vẫn đối diện với nhiều rủi ro như:

• Biến đổi khí hậu và thiên tai

• Suy giảm kinh tế ở các thị trường đối tác lớn

• Cạnh tranh ngày càng gay gắt trong thu hút đầu tư

WB khuyến nghị cần:

• Đầu tư mạnh vào nguồn nhân lực chất lượng cao

• Phát triển cơ sở hạ tầng hiện đại

• Thúc đẩy các cải cách cơ cấu

• Tận dụng tốt các hiệp định thương mại tự do (FTA)

Cùng quan điểm đó, ông Shantanu Chakraborty, Giám đốc Quốc gia ADB tại Việt Nam, nhận định đầu tư công sẽ là chìa khóa thúc đẩy tăng trưởng, góp phần tạo công ăn việc làm, kích thích các ngành liên quan như xây dựng, logistics, vận tải.

Ông cũng cho rằng cải cách thủ tục và môi trường kinh doanh là động lực thứ hai giúp Việt Nam duy trì lợi thế trong bối cảnh cạnh tranh khu vực đang gia tăng.

Kết luận

Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để bứt phá và khẳng định vị thế trong chuỗi giá trị toàn cầu. Với nền tảng ổn định, chính sách phát triển đúng hướng và sự hỗ trợ từ cộng đồng quốc tế, Việt Nam hoàn toàn có khả năng đạt mục tiêu trở thành nền kinh tế hiện đại, thu nhập cao vào năm 2045.